مصرف الکل

احتمالا هر بار می شنوید کسی از اطرافیانتان الکل مصرف کرده است یکسری ویژگی ها و حالت های خاصی را در ذهنتان متصور می شوید. مثلا از دست دادن تعادل در راه رفتن، سردرد، خماری، انجام کارهایی که افراد در حالت عادی خود را مجاز به انجام آن نمی دانند. اما باید بدانید که تاثیرات مصرف مداوم الکل چیزی فراتر از این‌ها است. سازمان بهداشت جهانی (WHO)،اعلام کرده است که مصرف الکل با حدود ۲۰۰ بیماری و آسیب‌دیدگی مرتبط است و همچنین منجر به فوت سالانه حدود سه میلیون نفر در دنیا می شود.در این نوشته تصمیم داریم در خصوص مهم‌ترین عوارض مصرف الکل، مسمومیت الکلی و ترک آن صحبت کنیم.

تاثیرات الکل بر بدن

تاثیر الکل بر مغز :

یکی از اثرات مصرف طولانی مدت الکل آسیبی است که به مغز وارد می شود. مصرف الکل مناطق خاصی از مغز را کوچک می کند و ضایعاتی ایجاد می کند که منجر به نقص در عملکرد مغز می شود. ضایعه مغزی الکلی‌های مزمن می‌تواند به حدی پیشرفته شود که حتی در حالت هوشیاری توانایی راه رفتن در یک خط مستقیم را نداشته باشند،به خصوص در تاریکی یا زمانی که چشمانشان بسته است.
علاوه بر این، افرادی که در طولانی مدت مصرف داشته اند در عملکرد اجرایی مغز خود دچار نقص شوند، به این معنی که در حافظه، تمرکز،توجه نحوه حل مسئله ،برنامه ریزی و… دچار مشکل می شوند.

تاثیر الکل بر پوست :

واریس صورت(عروق عنکبوتی) روی صورت و بینی
پوست خشک در اثر کم آبی بدن
التهاب یا اگزما
رنگ پریدگی (رنگ پوست به سمت زردی میرود)
آسیب افتادگی بافت های پوست در اثر کاهش تولید کلاژن

تاثیر الکل بر وزن:

الکل با گرفتن مواد مغذی از بدن باعث مختل شدن متابولیسم میشود.نوشیدنی های الکلی منبع قند افزوده و کالری خالی هستند. مصرف زیاد الکل می تواند منجر به مصرف 600 کالری اضافی یا بیشتر در روز شود.

سو تغذیه :

گاهی اوقات، افراد که مصرف بالای الکل دارند به جای داشتن وعده های غذایی سالم یا مغذی، از نوشیدن الکل برای وعده های غذایی استفاده می کنند. درنتیجه، این افراد پروتئین،ویتامین،چربی و مواد معدنی مورد نیاز بدنشان را دریافت نمی کنند. علاوه بر موارد بالا می تواند بر دفع مواد مغذی،هضم و ذخیره سازی و کاهش اشتها تأثیر بگذارد. در نتیجه اغلب افرادی که از الکل استفاده می کنند در طولانی مدت ممکن است دچار سوء تغذیه شوند.

الکل و تضعیف سیستم ایمنی :

خیلی از افراد تصور می کنند مصرف طولانی مدت آن باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن میشود درصورتی که با یک بار نوشیدن هم سیستم ایمنی بدن تا یک روز دچار مشکل میشود.الکل تولید گلبول های سفید برای مبارزه با میکروب ها و باکتری ها را برای سیستم ایمنی بدن دشوارتر می کند. افرادی که برای مدت طولانی الکل زیاد مصرف کرده اند، معمولاً ممکن است دچار التهاب های شدید شوند و به ذات الریه و سل مبتلا شوند، زیرا سیستم ایمنی بدن آنها تضعیف شده و بدن به راحتی قادر به تشخیص عفونت نیست. ممکن است عفونت برای مدت طولانی دربدن فرد باقی بماند.

سرطان :

هرچه الکل بیشتری بنوشید، خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان ها مانند سرطان های زیر بیشتر است.
1.سرطان پستان
2.سرطان روده بزرگ و رکتوم
3.سرطان مری
4.سرطان حنجره
5.سرطان کبد
6.سرطان دهان
7.سرطان گلو

بیماری قلبی و عروقی:

افرادی که مصرف مداوم الکل دارند تقریباً دو برابر بیشتر از افرادی که اصلاً الکل نمی نوشند دچار بیماری قلبی عروقی از جمله سکته قلبی شوند،زیرا مصرف آن باعث بالا رفتن فشارخون که یک عامل خطر برای سکته قلبی است.

الکل و اختلالات روانی :

بسیاری از افراد مبتلا به اختلال مصرف الکل همچنین دارای سایر شرایط سلامت روان مانند دوقطبی، اسکیزوفرنی، اضطراب یا افسردگی هستند.
برای مثال، تحقیقات نشان می‌دهد که افراد وقتی سطح هوشیاری بالایی دارند، سطح استرس،عملکرد شغلی،بین فردی،تصمیم گیری و ….بهتر است. امروزه افراد زیادی هستند که وقتی علائم اختلالات روانی را دارند از جمله علائم اضطراب از الکل و مواد دیگر برای آرام شدن و درمان خود استفاده می کنند غافل از اینکه نمیدانند مصرف طولانی مدت آن باعث تشدید علائم اضطراب و دیگر اختلالات روانی میشود.(1)

خواب :

در اوایل مصرف الکل ممکن است خواب راحت تری داشته باشید اما مصرف آن در طولانی مدت چرخه خواب و بیداری شما را مختل می کند و باعث کاهش خواب Rem می شود.(خوابی که فرد در حالت بیداری مشابه آن را تجربه میکند مثلا ضربان قلب و سطح تنفس بالا می رود،حرکات سریع چشم و …انسان ها معمولا در این مرحله خواب میبینند) نوشیدن الکل باعث می شود که به خواب رفتن بسیار سخت تر شود و همچنین ماهیچه های گلو را شل می کند، بنابراین باعث  بروز مشکلاتی مانند خروپف می شود.

مسمومیت الکلی:

۳معیار مهم برای مسمومیت با الکل وجود دارد و دانستن علائم مسمومیت می تواند به شما کمک کند تا بین فردی که مست و بیهوش است و فردی که به دلیل مسمومیت الکلی بیهوش است، تمایز قائل شوید.این معیار ها عبارت اند از:

• به تازگی مصرف شده باشد
• باعث دیسترس یا رنج شدید شود
• برخی از علائم فیزیکی زیر را نشان دهد

علایم مسمومیت:

• تنفس آهسته یا نامنظم
• گیجی
• ازدست دادن هوشیاری
• تشنج
• ضربان قلب اهسته
• سرگیجه
• استفراغ
• کما
• دوتا دیدن اشیا
• گفتار مبهم

ترک مصرف الکل:

ترک مصرف الکل پس از دوره طولانی مدت مصرف اثرات و پیامد های جسمی و روحی زیادی دارد.هنگامی که به طور ناگهانی نوشیدن را متوقف می کنید، بدن شما از اثرات الکل محروم می شود و به زمان نیاز دارد تا با عملکرد بدون آن سازگار شود. بسته به مدت زمانی که الکل مصرف کرده‌اید و مقداری که معمولاً مصرف می‌کنید، شدت این علائم می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.

علائم روانی:

اضطراب
رویاهای بد
افسردگی
مشکل در تفکر واضح
خستگی
احساس پرش یا عصبی بودن
تحریک پذیری یا به راحتی هیجان زده می شود
نوسانات خلقی سریع
لرزش

علائم فیزیکی:

فشار خون بالا
سردرد
رنگ پریدگی
ضربان قلب سریع یا تپش قلب
عرق کردن، به خصوص کف دست یا صورت
لرزش دست
بی خوابی
از دست دادن اشتها
حالت تهوع و استفراغ
رنگ پریدگی

درمان:

به‌طورکلی چیزی به اسم بهترین درمان برای ترک اعتیاد به الکل وجود ندارد اما برخی از روش‌ها به دلیل عوارض کمتر و در دسترس‌بودن بهتر از مابقی هستند ودر نهایت، این شما هستید که باید مزایا و معایب نوشیدنی خود را بسنجید. به این فکر کنید که کنار گذاشتن الکل چه عملکرد مثبتی روی زندگی و روابط شما دارد.
آیا برای روابط بین فردی یا عملکرد شغلی و سلامتی شما مفید است؟ آیا در سطح اضطراب،خواب مفید ،وزن و …تاثیری میگذارد ؟ حالا به دلایلی فکر کنید که چرا ممکن است نخواهید الگوی نوشیدن خود را تغییردهید.
اگر صادقانه به مرحله ای رسیده اید که با مصرف الکل مشکل دارید و به طور جدی تصمیم گرفته اید مقدار مصرف خود را کاهش یا آن را ترک کنید،نکات و راهکارهایی وجود دارد که ممکن است مفید باشد.در اینجا چند راه حل و برخی از نکات در مورد کاهش مصرف نوشیدنی آورده شده است

تعیین روز و مقدار نوشیدن :

به طور واضح و صریح مشخص کنید کدام روزهای هفته دوست دارید بنوشید بنوشید و کدام روز ها نمیتوانید بنوشید و همچنین مشخص کنید در آن روزها چه مقدار نوشیدنی میخواهید بنوشید.

مقدار محدودی خریداری کنید:

وقتی روز و مقدار نوشیدن را مشخص کنید برای خریداری هم به همان میزان خرید کنید و برای روزای های دیگر خریداری و ذخیره نکنید.

به آرامی بنوشید :

بهتر است که بیشتر از یک مقدار مشخص خیلی کم در یک ساعت ننوشید. همچنین می توانید با خوردن یک لیوان آب در بین نوشیدنی ها، مصرف خود را کاهش دهید.

تمرین نه گفتن:

اگر واقعا دوست دارید نوشیدنی خود را کاهش دهید، ممکن است موقعیت هایی پیش بیاید که بخواهید نوشیدن را رد کنید. گفتن یک “نه متشکرم” قاطع و مودبانه، باعث می شود که به تصمیم خود پایبند باشید.

جایگزین های سالم پیدا کنید:

فعالیت های جدید یا کارهایی که مورد علاقه تان است را جایگزین زمانی که صرف نوشیدن می کنید شود.
لازم به ذکر است ترک الکل بدون مداخله پزشکی می تواند برای افرادی که به طور مداوم و زیاد الکل می نوشند خطرناک باشد. اگر بدن شما از نظر شیمیایی به این ماده وابسته شده است، بهتر است از یک پزشک متخصص کمک بگیرید.

حتی اگر هنوز بدنتان وابستگی فیزیکی ایجاد نکرده اما در کاهش یا ترک نوشیدن مشکل دارید، هیچ خجالت آور نیست که به دنبال راهنمایی و حمایت پزشکی باشید. حتی داروهایی از جمله نالترکسون وجود دارد که می تواند به کاهش میل شما به نوشیدن کمک کند.اما مصرف همین دارو‌ بدون نسخه و دوز مشخص پزشک آسیب زا است. منابع زیادی وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا هنگام تلاش برای رفع مشکل نوشیدن ابزارهایی در اختیارتان قرار دهند.

نویسنده: سیده فاطمه مکی